بررسی اکولوژیکی و فیتوشیمی گیاه مریم نخودی (.teucrium polium l)در استان مازندران

گیاه .l teucrium polium متعلق به جنسteucrium و تیره ی نعناعیان بوده که دارای اثرات درمانی ارزشمندی می باشد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی ترکیبات شیمیایی اسانس گیاه فوق و نیز برخی عوامل اکولوژیکی موثر بر آن در رویشگاه های مختلف بوده است. برای این منظور، از 9 رویشگاه واقع در استان مازندران که بترتیب از g1- g9 کد گذاری گشته و 3 طبقه ی ارتفاعی را به خود اختصاص داده بودند، سر شاخه های گلدار گیاه مذکور، جمع آوری، خشک و اسانس گیری گردید. سپس اسانس های حاصله، با استفاده از دستگاه های gc وgc/ms آنالیز گشتند. روش آماری به کار گرفته شده، تحلیل واریانس دو عاملی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار با استفاده از نرم افزار آماری spss بوده است. از بین ترکیبات اصلی اسانس گیاه teucrium polium در هر رویشگاه، می توان به سابینن، آلفا-پینن، بتا-پینن، لیمونن، آلفا-کوپاان، ژرماکرن d و بی سیکلو ژرماکرن اشاره نمود. تحلیل واریانس داده ها نشان داد که هر یک از طبقات ارتفاعی از نظر میزان آلفا-پینن، بتا-پینن ، لیمونن ، آلفا-کوپاان ، ژرماکرن d و بی سیکلو ژرماکرن و بازده ی اسانس، تفاوت معنی داری با هم دارند. همبستگی بین ارتفاع، درجه حرارت و رطوبت با آلفا-پینن، بتا-پینن، لیمونن، آلفا-کوپاان و بازده ی اسانس معنی دار بود. همچنین همبستگی معنی داری بین بارندگی با سابینن مشاهده گشت. از بین اجزاء خاک، صرفا همبستگی معنی داری بین هدایت الکتریکی خاک با آلفا-پینن، لیمونن و ای-بتا-فارنزن و همچنین یک همبستگی معنی دار بین سدیم و نیز منیزیم محلول در خاک با لیمونن مشاهده گشت.